Doç. Dr. Ahmet Yıldırım
Süleyman Demirel Üniversitesi
İnsan Kaynakları Yönetimi Bölümü Öğretim Üyesi
Kariyer kavramı, kişinin çalışma hayatı süresince bir uzmanlık alanında ilerlemesi, deneyim ve beceri kazanması ve bunları geliştirmesi olarak tanımlanabilir. Bir başka tanıma göre ilerleme, meslek, iş hayatı, başarı, bireyin iş hayatı boyunca üstlendiği roller ve bu rollerle ilgili deneyimleri gibi anlamları da kapsayabilir. Bu çerçevede Edwin Flippo kariyer kavramını; ” bir kişinin yaşamına devamlılık, düzen ve anlam sağlayan, ayrı ama birbiriyle ilişkili iş etkinlikleri dizisidir” şeklinde tanımlamıştır.
Ancak günümüzde yetkinliklerin yeniden tanımlandığı, becerilerin değişen paradigmaya göre tasarlandığı yeniçağın eşiğinde, kariyer kavramının da yine/yeniden anlamlandırılmaya çalışılmaktadır/çalışılmalıdır.
Büyük kırılmanın sebebi olan dijital dönüşümün öngörülemeyen sonuçları, kariyer olgusunun etkile(n)diği tartışmaların da fitilini ateşlemiş durumda. Kariyer 3.0’ın temel özelliği olan çoğulcu kariyer planlama dönemi yerini, kariyer 4.0’a bırakırken “kişiye özel kariyer tasarımını” öne çıkarmıştır. Bu dönemde kategorize edilmiş yetkinliklerden ziyade akışkan bir beceri yetkinliği kariyer planlamasında domine edici bir özellik göstermesi beklenmektedir.
Kariyer 4.0 ile bilgiye dayalı beceri eğitiminin etkinliği bireylerin eğitim süreçlerinde daha fazla yer alacaktır. Örgütler çalışan adayı tercihlerinde sadece iş tanımı yapılmış meslekleri dikkate alarak seçim yapmaktan ziyade mevcut iş, aday ve örgüte dair özel bir kariyer tasarımı modeline geçmek zorunda kalacaklardır.
Diğer yandan robotik teknolojiler, nesnelerin interneti, büyük veri, istatistik, siber güvenlik gibi değişkenler bir sebep olarak fiziksel çalışma paradigmasını köklerinden sarsıp bilişsel becerileri önceleyen yeni çalışma ilişkilerinin zaferini ilan etmeye hazırlanırken, kariyer süreçlerini bu süreçten derinlemesine etkilemesi muhtemeldir.
Bu bağlamda kariyer, kariyer 4.0 ve gelecek tasarımından söz edecek isek, “kişiye özel kariyer tasarımını”, kişi-örgüt uyumunu, çalışan mutluluğunu, çalışan bağlılığını da yeniden tanımlamamız gerekmektedir.
Bilginin akışkan bir beceri yetkinliği ile bütünleştiği kariyer 4.0 döneminde çalışana değer katan sürdürülebilir ve stratejik nitelikteki kariyer odaklı projelerin samimiyetle konuşulduğu ve uygulandığı bir dönem olması dileğiyle…
